ડોલ્યુટેગ્રાવિર

એચઆઈવી સંક્રમણ

દવાની સ્થિતિ

approvals.svg

સરકારી મંજૂરીઓ

યુએસ (FDA), યુકે (બીએનએફ)

approvals.svg

ડબ્લ્યુએચઓ આવશ્યક દવા

હાં

approvals.svg

જાણીતું ટેરાટોજન

approvals.svg

ફાર્માસ્યુટિકલ વર્ગ

None

approvals.svg

નિયંત્રિત દવા પદાર્થ

કશું પણ નહીં (kashu pan nahi)

સારાંશ

  • ડોલ્યુટેગ્રાવિર એ એન્ટિરેટ્રોવાયરલ દવા છે જે એચઆઈવી-1, એ વાયરસ જે એઈડ્સનું કારણ બને છે, તેનું સારવાર કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. તે હંમેશા અન્ય એચઆઈવી દવાઓ સાથે સંયોજનમાં ઉપયોગમાં લેવાય છે.

  • ડોલ્યુટેગ્રાવિર એચઆઈવીને શરીરના કોષોમાં સમાવિષ્ટ થવાથી રોકે છે. આ લોહીમાં વાયરસની માત્રા ઘટાડે છે અને રોગપ્રતિકારક તંત્રને મજબૂત બનાવે છે.

  • ડોલ્યુટેગ્રાવિર સામાન્ય રીતે દિવસમાં એક અથવા બે વાર, ખોરાક સાથે અથવા વગર લેવામાં આવે છે. વયસ્કો અને 20 કિલોગ્રામ અથવા વધુ વજન ધરાવતા બાળકો માટે સામાન્ય દૈનિક ડોઝ 50 મિલિગ્રામ છે.

  • ડોલ્યુટેગ્રાવિરના સૌથી સામાન્ય આડઅસરોમાં ઊંઘમાં તકલીફ, થાક અને માથાનો દુખાવો શામેલ છે. ગંભીર એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ પણ થઈ શકે છે. કેટલાક લોકોમાં યકૃત એન્ઝાઇમ્સ, કોલેસ્ટ્રોલ, લોહી ખાંડ અને અન્ય લોહી પરીક્ષણોમાં ફેરફાર થઈ શકે છે.

  • ડોલ્યુટેગ્રાવિર એન્ટાસિડ્સ, જુલાબ અથવા કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અથવા એલ્યુમિનિયમ ધરાવતા પૂરક સાથે 2 કલાક પહેલા અથવા 6 કલાક પછી લેવામાં ન જોઈએ. તે વૃદ્ધ વયના લોકો અને યકૃત અથવા કિડની સમસ્યાઓ ધરાવતા લોકોમાં સાવધાનીપૂર્વક ઉપયોગમાં લેવાય. મહિલાઓએ ડોલ્યુટેગ્રાવિર શરૂ કરતા પહેલા ગર્ભાવસ્થા પરીક્ષણ કરાવવું જોઈએ.

સંકેતો અને હેતુ

ડોલ્યુટેગ્રાવિર કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?

ડોલ્યુટેગ્રાવિર એ એચઆઈવી, એ વાયરસ જે એઈડ્સનું કારણ બને છે, તે સામે લડતી દવા છે. તે એચઆઈવીને શરીરના કોષોમાં સમાવિષ્ટ થવાથી રોકીને કાર્ય કરે છે, જેથી લોહીમાં વાયરસની માત્રા ઘટે છે. આ રોગપ્રતિકારક તંત્ર (શરીરના ચેપ સામે લડવાના તંત્ર)ને મજબૂત બનવા માટે પણ મંજૂરી આપે છે. ડોલ્યુટેગ્રાવિર એ એચઆઈવી માટે ઉપચાર નથી, પરંતુ તે અન્ય એચઆઈવી દવાઓ સાથે ઉપયોગમાં લેવાય ત્યારે એઈડ્સ અને સંબંધિત બીમારીઓના વિકાસના જોખમને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડે છે. મહત્વપૂર્ણ, ડોલ્યુટેગ્રાવિરનો ઉપયોગ સલામત સેક્સ પ્રથાઓ અને અન્ય સ્વસ્થ જીવનશૈલી પરિવર્તનો સાથે HIVને અન્ય લોકોમાં ફેલાવવાની સંભાવનાને પણ ઘટાડે છે. યાદ રાખો, સતત તબીબી કાળજી અને નિર્દેશિત દવા રેજિમેનનું પાલન એચઆઈવીનું સંચાલન કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

ડોલ્યુટેગ્રાવિર અસરકારક છે?

ડોલ્યુટેગ્રાવિર એ એચઆઈવી-1 ચેપના ઉપચાર માટે ઉપયોગમાં લેવાતી દવા છે. એચઆઈવી-1 એ એઈડ્સનું કારણ બનતો વાયરસ છે. ડોલ્યુટેગ્રાવિર એકલા કામ નથી કરતું; તે હંમેશા અન્ય એચઆઈવી દવાઓ સાથે ઉપયોગમાં લેવાય છે. વયસ્કો માટે, તે રિલ્પિવિરિન નામની બીજી દવા સાથે સંપૂર્ણ ઉપચાર તરીકે જોડવામાં આવી શકે છે. વયસ્કો અને 3 કિલોગ્રામથી વધુ વજન ધરાવતા અને 4 અઠવાડિયાથી વધુ ઉંમરના બાળકો માટે, તે અન્ય એચઆઈવી દવાઓ સાથે ઉપયોગમાં લેવાય છે. તેમ છતાં, 4 અઠવાડિયાથી નાના અથવા 3 કિલોગ્રામથી ઓછા વજન ધરાવતા બાળકો માટે અથવા કેટલાક અન્ય એચઆઈવી દવાઓ લીધા હોય તેવા લોકો માટે ડોલ્યુટેગ્રાવિર સુરક્ષિત અથવા અસરકારક છે કે કેમ તે જાણીતું નથી. આ જૂથોમાં વધુ સંશોધન જરૂરી છે.

વપરાશ માટેની દિશાનિર્દેશો

હું ડોલ્યુટેગ્રાવિર કેટલો સમય લઈ શકું?

આપેલ લખાણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે ડોલ્યુટેગ્રાવિર તમારા ડોકટર દ્વારા નિર્દેશિત મુજબ જ લેવું જોઈએ. તમારા ડોકટર તમને કહે ત્યાં સુધી તેને લેવાનું બંધ કરશો નહીં. જો તમે ડોઝ ભૂલી જાઓ, તો તમને યાદ આવે તે જલદી તે લો. દવાના હેતુ અથવા સંભવિત આડઅસરો વિશે વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. ડોલ્યુટેગ્રાવિર એ એચઆઈવી ચેપના ઉપચારમાં ઉપયોગમાં લેવાતી એન્ટિરેટ્રોવાયરલ દવા છે. એન્ટિરેટ્રોવાયરલ એ દવાઓ છે જે વાયરસ, ખાસ કરીને રેટ્રોવાયરસ, જેમ કે એચઆઈવી સામે લડે છે. ડોઝ ચૂકી જવાથી દવાની અસરકારકતા ઘટી શકે છે અને સંભવિત રીતે વાયરસને પ્રતિકારકતા વિકસાવવા દે છે, જે ભવિષ્યમાં સારવારને વધુ મુશ્કેલ બનાવે છે. હંમેશા તમારા ડોકટરની સૂચનાઓને ધ્યાનપૂર્વક અનુસરો.

હું ડોલ્યુટેગ્રાવિર કેવી રીતે લઈ શકું?

ડોલ્યુટેગ્રાવિર ખોરાક સાથે અથવા વગર, દરરોજ એક અથવા બે વખત એક જ સમયે લઈ શકાય છે. જો તમે એન્ટાસિડ્સ (હાર્ટબર્ન માટેની દવાઓ), લૅક્સેટિવ્સ (કબજિયાત માટેની દવાઓ), કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અથવા એલ્યુમિનિયમ સાથેના પૂરક લેતા હોવ, તો ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેતા પહેલા 2 કલાક અથવા 6 કલાક પછી રાહ જુઓ, જો તમે તેને ખોરાક સાથે લઈ રહ્યા હોવ; પછી તમે તેમને સાથે લઈ શકો છો. સેન્ટ જોન્સ વોર્ટ (એક હર્બલ પૂરક) ટાળો. તમારા ડોકટર સાથે વાત કર્યા વિના ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેવાનું બંધ ન કરો.

ડોલ્યુટેગ્રાવિર કાર્ય કરવાનું શરૂ કરવા માટે કેટલો સમય લે છે?

મને માફ કરશો, હું તે પ્રશ્નનો જવાબ આપી શકતો નથી. શું તમે તમારો પ્રશ્ન ફરીથી પુછો છો?

મારે ડોલ્યુટેગ્રાવિર કેવી રીતે સંગ્રહવું જોઈએ?

ડોલ્યુટેગ્રાવિરને તેના મૂળ કન્ટેનરમાં રૂમ તાપમાને, વધુ ગરમી અને ભેજથી દૂર રાખો. બોટલને કડક બંધ રાખો અને દવા સુકી રહે તે માટે ડેસિકન્ટ પેકેટને દૂર ન કરો.

ડોલ્યુટેગ્રાવિરનો સામાન્ય ડોઝ શું છે?

આ દવાનો સામાન્ય દૈનિક ડોઝ વયસ્કો માટે 50 મિલિગ્રામ (mg) છે. 20 કિલોગ્રામ (kg) અથવા વધુ વજન ધરાવતા બાળકો પણ દરરોજ 50 mg લે છે. કિલોગ્રામ વજનની એક એકમ છે, જે લગભગ 2.2 પાઉન્ડના બરાબર છે. તેથી, 44 પાઉન્ડ અથવા વધુ વજન ધરાવતા બાળકોને વયસ્કો જેટલો જ ડોઝ લેવો જોઈએ. 44 પાઉન્ડથી ઓછા વજન ધરાવતા બાળકો માટે, યોગ્ય ડોઝ નક્કી કરવા માટે તમારે ડોકટરની સલાહ લેવી પડશે. કારણ કે દવાની યોગ્ય માત્રા બાળકના વજન અને અન્ય પરિબળો પર આધાર રાખે છે જે ડોકટર મૂલ્યાંકન કરી શકે છે. મિલિગ્રામ (mg) દવાની માત્રા માટે માપની એકમ છે. 

ચેતવણીઓ અને સાવચેતીઓ

ડોલ્યુટેગ્રાવિર સ્તનપાન કરાવતી વખતે સુરક્ષિત રીતે લઈ શકાય છે?

ડોલ્યુટેગ્રાવિર સ્તનપાનમાં જોવા મળે છે, પરંતુ તે દૂધના ઉત્પાદન અથવા સ્તનપાન કરાવતી બાળકો પર તેના અસર વિશે આપણે જાણતા નથી. સંભવિત જોખમો છે. એચઆઈવી-1 (હ્યુમન ઇમ્યુનોડેફિશિયન્સી વાયરસ પ્રકાર 1) એ એઈડ્સનું કારણ બનતો વાયરસ છે; ડોલ્યુટેગ્રાવિર સ્તનપાનમાં હોવાને કારણે માતા તેના બાળકને એચઆઈવી આપી શકે છે. બાળક દવા માટે પ્રતિકારકતા પણ વિકસાવી શકે છે, એટલે કે જો તે પછી જરૂર પડે તો તે એટલી સારી રીતે કામ નહીં કરે. અંતે, બાળકને દવા માટે ખરાબ પ્રતિક્રિયા થઈ શકે છે. આ અજ્ઞાત અને સંભવિત જોખમોને કારણે, ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેતી વખતે સ્તનપાન કરાવવું તમારા અને તમારા બાળક માટે સુરક્ષિત છે કે કેમ તે વિશે તમારા ડોકટર સાથે વાત કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમને સ્તનપાનના લાભો અને આ સંભવિત જોખમો વચ્ચે તોલવવામાં મદદ કરી શકે છે.

ડોલ્યુટેગ્રાવિર ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સુરક્ષિત રીતે લઈ શકાય છે?

ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ડોલ્યુટેગ્રાવિરનો ઉપયોગ ધ્યાનપૂર્વક વિચારવાની જરૂર છે. પ્રાણીઓના અભ્યાસોએ ઉચ્ચ ડોઝ પર કોઈ નુકસાન દર્શાવ્યું નથી, પરંતુ જન્મજાત ખામીઓ અથવા ગર્ભપાતના જોખમ વિશે સંપૂર્ણપણે ખાતરી કરવા માટે અમારી પાસે પૂરતા માનવ ડેટા નથી. ગર્ભાવસ્થા રજિસ્ટ્રીમાંથી ડેટા જન્મજાત ખામીઓના જોખમમાં વધારો દર્શાવતું નથી. એક અભ્યાસમાં પ્રથમ ત્રિમાસિક ગર્ભાવસ્થામાં 3.3% બાળકોમાં અને પછીના ત્રિમાસિક ગર્ભાવસ્થામાં 5% બાળકોમાં જન્મજાત ખામીઓ જોવા મળી. (આનો અર્થ એ છે કે 100 બાળકોમાંથી 3 અથવા 5માં જન્મજાત ખામીઓ હતી). બીજા અભ્યાસમાં ન્યુરલ ટ્યુબ ડિફેક્ટ્સ (રીડની હાડકી અથવા મગજની સમસ્યાઓ)ની સમાન દર જોવા મળી જેમ કે તે બાળકોમાં જેમની માતાઓએ ડોલ્યુટેગ્રાવિર નથી લીધી અથવા એચઆઈવી-નેગેટિવ માતાઓ હતી. આશાસ્પદ ડેટા હોવા છતાં, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ડોલ્યુટેગ્રાવિરનો ઉપયોગ કરતા પહેલા તમારા ડોકટર સાથે સંભવિત લાભો અને જોખમો પર ચર્ચા કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમને અને તમારા બાળક માટે શ્રેષ્ઠ નિર્ણય લેવા માટે મદદ કરી શકે છે. MRHD (મહત્તમ ભલામણ કરેલ માનવ ડોઝ) એ દવાની મહત્તમ માત્રા છે જે વયસ્ક માટે સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે. 95% વિશ્વાસ અંતર (CI) એ શ્રેણી દર્શાવે છે જેમાં સાચી ટકાવારી શક્યતાપૂર્વક છે.

હું ડોલ્યુટેગ્રાવિર અન્ય પ્રિસ્ક્રિપ્શન દવાઓ સાથે લઈ શકું?

ડોલ્યુટેગ્રાવિરની અસરકારકતા અન્ય દવાઓ દ્વારા અસરગ્રસ્ત થઈ શકે છે. ઇટ્રાવિરિન ડોલ્યુટેગ્રાવિરના સ્તરોને શરીરમાં ઘટાડે છે, પરંતુ જ્યારે લોપિનાવિર/રિટોનાવિર, દરુનાવિર/રિટોનાવિર, અથવા એટાઝાનાવિર/રિટોનાવિર (બધા અન્ય એચઆઈવી દવાઓ) સાથે લેવામાં આવે છે ત્યારે આ અસર નબળી પડે છે. ડોલ્યુટેગ્રાવિર કેટલાક અન્ય દવાઓના સ્તરોને શરીરમાં વધારી શકે છે (જેમ કે ડોફેટિલાઇડ, ડાલફામપ્રિડિન, અને મેટફોર્મિન) કારણ કે તે શરીર કેવી રીતે તેમને દૂર કરે છે તે અસર કરે છે. વિપરીત રીતે, અન્ય દવાઓ ડોલ્યુટેગ્રાવિરના સ્તરોને તેના વિઘટનને ઝડપી બનાવીને ઘટાડે છે (આ દવાઓ એન્ઝાઇમ્સ UGT1A1, UGT1A3, UGT1A9, BCRP, અને P-gpને અસર કરે છે, જે બધા દવા મેટાબોલિઝમમાં સામેલ છે). સમાન રીતે, આ એન્ઝાઇમ્સની પ્રવૃત્તિને *મંદ* કરનારી દવાઓ ડોલ્યુટેગ્રાવિરના સ્તરોને *વધારી* શકે છે. અથવા, જો તમે ડોલ્યુટેગ્રાવિર લઈ રહ્યા છો, તો સંભવિત નુકસાનકારક ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓથી બચવા અને યોગ્ય ડોઝ સુનિશ્ચિત કરવા માટે તમે લઈ રહેલી તમામ અન્ય દવાઓ વિશે તમારા ડોકટરને જણાવવું મહત્વપૂર્ણ છે. *OCT2, MATE1, UGT1A1, UGT1A3, UGT1A9, BCRP, અને P-gp એ તમારા શરીરમાં દવાઓની પ્રક્રિયા અને દૂર કરવામાં સામેલ એન્ઝાઇમ્સ અથવા ટ્રાન્સપોર્ટર્સ છે.*

ડોલ્યુટેગ્રાવિર વૃદ્ધો માટે સુરક્ષિત છે?

ડોલ્યુટેગ્રાવિરને વૃદ્ધ વયના લોકો માટે સાવધાનીપૂર્વક આપવી જોઈએ. કારણ કે વૃદ્ધ લોકોમાં ઘણીવાર નબળા લિવર (હેપેટિક), કિડની (રેનલ), અથવા હૃદય (કાર્ડિયાક) હોય છે. તેઓને અન્ય આરોગ્ય સમસ્યાઓ (સહવર્તમાન રોગ) પણ હોઈ શકે છે અથવા અન્ય દવાઓ (અન્ય દવા ઉપચાર) લઈ રહ્યા હોઈ શકે છે. આ પરિબળો ડોલ્યુટેગ્રાવિરના આડઅસરોના જોખમને વધારી શકે છે. "હેપેટિક" લિવર અને તેના કાર્યને સંદર્ભિત કરે છે; "રેનલ" કિડની અને તેના કાર્યને સંદર્ભિત કરે છે; "કાર્ડિયાક" હૃદય અને તેના કાર્યને સંદર્ભિત કરે છે; "સહવર્તમાન રોગ"નો અર્થ છે એક જ સમયે એકથી વધુ બીમારી હોવી. આ સંભવિત સમસ્યાઓને કારણે, ડોકટરને ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેતા વૃદ્ધ દર્દીઓની કાળજીપૂર્વક દેખરેખ રાખવાની જરૂર છે.

ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેતી વખતે દારૂ પીવું સુરક્ષિત છે?

મને ખાતરી નથી કે હું તમારો પ્રશ્ન સમજી શક્યો. શું તમે તેને ફરીથી પુછો છો?

ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેતી વખતે કસરત કરવી સુરક્ષિત છે?

મને ખાતરી નથી કે હું તમારો પ્રશ્ન સમજી શક્યો. શું તમે તેને ફરીથી પુછો છો?

કોણે ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેવાનું ટાળવું જોઈએ?

આ માહિતી પત્રક ડોલ્યુટેગ્રાવિર વિશે ચર્ચા કરે છે. તમારા ડોકટર સાથે વાત કર્યા વિના ડોલ્યુટેગ્રાવિર લેવાનું બંધ ન કરો. તમે લઈ રહેલી તમામ અન્ય દવાઓ વિશે તમારા ડોકટરને જણાવો, જેમ કે સેન્ટ જોન્સ વોર્ટ જેવા હર્બલ ઉપચાર. જો તમને કિડની અથવા લિવરની સમસ્યાઓ હોય (અંગો જે તમારા લોહીને ફિલ્ટર કરે છે અને તમારા શરીને કાર્ય કરવા માટે મદદ કરે છે) તો તમારા ડોકટરને જાણ કરો. ડોલ્યુટેગ્રાવિર બાળકોની પહોંચથી દૂર રાખો. જો તમને ઉલ્ટી (બીમાર થવું), ભૂખમાં ઘટાડો (ભૂખ ન લાગવી), અથવા ઉપરના પેટમાં દુખાવો જેવા આડઅસરો અનુભવાય, તો તરત જ તમારા ડોકટરને સંપર્ક કરો.